Nhờ những tiến bộ y học mà tuổi thọ trung bình của người cao tuổi đang ngày một tăng.
Tuy nhiên, dù khoa học nói chung và sự phát triển y tế nói riêng đã góp phần to lớn trong việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe con người nhưng “sinh lão bệnh tử” là quy luật tất yếu của tạo hóa. Ở người già, suy giảm trí nhớ là một hiện tượng phổ biến trong đời sống, ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng cuộc sống của họ.
Tại sao người cao tuổi lại hay gặp phải những vấn đề liên quan đến suy giảm trí nhớ?
Trí nhớ được hiểu là sự ghi lại, giữ lại và làm tái hiện lại trong đầu tất cả những gì cá nhân đã thu được trong hoạt động sống của mình. Trí nhớ là một quá trình bao gồm các giai đoạn tuần tự, nối tiếp nhau là sự ghi nhớ, sự tái hiện và sự hồi tưởng.
Thông thường quá trình phát triển của hệ thần kinh bắt đầu từ khi phôi thai, đến năm 25 tuổi thì hoàn chỉnh. Tuy nhiên trong quá trình phát triển cho đến cuối đời mỗi ngày có tới 3.000 tế bào thần kinh bị hủy đi. Thêm vào đó, con người càng nhiều tuổi thì các chức năng chung của tế bào thần kinh càng bị suy giảm, sự lão hóa các tế bào thần kinh diễn ra ngày càng nhanh, lưu lượng máu đẩy lên nuôi các tế bào thần kinh cũng chậm hơn dẫn tới rối loạn các phản xạ, nhất là các phản xạ có điều kiện qua các hoạt động tâm lý như chậm chạp, lúc quên lúc nhớ. Như vậy suy giảm trí nhớ là tiến triển tự nhiên, mang tính quy luật trong quá trình lão hóa mà đa phần người cao tuổi sẽ gặp phải.
Tuy nhiên ở mỗi người cao tuổi, sự suy giảm trí nhớ có thể có những biểu hiện không giống nhau. Có người “nhớ như in”, “kể vanh vách” những câu chuyện, sự kiện từ xa xưa nhưng lại không thể nhớ hôm qua mình đã làm gì hay ăn gì. Có người tả được tỉ mỉ phong cảnh những nơi mình từng đến nhưng lại tỏ ra “bối rối” khi phải bắt tay vào làm một việc gì đó cần những thao tác cụ thể. Hoặc có người bị mất khả năng tư duy logic dẫn đến việc khó diễn đạt được ý muốn nói hoặc sắp xếp từ ngữ lộn xộn khi nói…
Xảy ra hiện tượng như vậy là bởi trí nhớ của con người được hình thành trong hoạt động sống, bao gồm nhiều loại trí nhớ khác nhau: có trí nhớ vận động, trí nhớ xúc cảm, trí nhớ hình ảnh, trí nhớ từ ngữ – logic, trí nhớ thao tác… Ở mỗi cá nhân, do nhiều yếu tố khác nhau tác động mà khi về già, mỗi người có một chiều hướng suy giảm trí nhớ không giống nhau.
Phòng ngừa tình trạng suy giảm trí nhớ
Suy giảm trí nhớ ở người cao tuổi là hiện tượng tự nhiên mang tính quy luật nên cho đến nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên có thể phòng ngừa và cải thiện được hiện tượng suy giảm trí nhớ nhờ vào luyện tập và chế độ ăn uống hợp lý.
Một đời sống tinh thần lành mạnh, không stress, phương pháp luyện tập khoa học kết hợp chế độ dinh dưỡng phù hợp sẽ giúp ngăn chặn những tác nhân ảnh hưởng đến trí nhớ. Cụ thể, trong đời sống hàng ngày, người cao tuổi cần quan tâm đến các vấn đề sau:
Thứ nhất, cần tự theo dõi sức khỏe, thực hiện đầy đủ việc khám sức khỏe định kỳ
Thứ hai, rèn luyện trí óc thường xuyên.
Thứ ba, rèn luyện thân thể giúp có một thể lực dẻo dai, một tinh thần minh mẫn.
Thứ tư, cần một chế độ dinh dưỡng đầy đủ và hợp lý để ngăn ngừa bệnh tật, giảm thiểu tình trạng lão hóa.
