Rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi là tình trạng phổ biến. cần được phát hiện triệu chứng sớm để có biện pháp can thiệp kịp thời.
Rối loạn giấc ngủ là gì?
Rối loạn giấc ngủ là những vấn đề liên quan đến thời lượng và chất lượng giấc ngủ như: mất ngủ, ngủ không ngon giấc, ngủ trằn trọc,…Chất lượng giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng đến tình hình sức khỏe. Chính vì vậy cần phát hiện sớm triệu chứng để có biện pháp can thiệp và xử lý.
Nguyên Nhân gây rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi
Rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi chia ra làm 2 loại chính là: mất ngủ và đảo giấc ngủ
Nguyên nhân gây mất ngủ:
Nguyên nhân mất ngủ là do môi trường xung quanh không yên tĩnh, dùng các chất kích thích như: trà, cà phê, nước ngọt có gas… hay một số loại thuốc như Amphetamin, Methylphenidate.
Một số người có thói quen uống rượu trước khi ngủ đến khi ngừng đột ngột cũng có thể gây mất ngủ, hoặc những trường hợp như dùng thuốc an thần lâu ngày
Ngưng thở khi ngủ (25% – 35 %) ở người trên 60 tuổi, béo phì, nam nhiều hơn nữ, đặc biệt nhiều ở người đã có dấu hiệu sa sút tâm thần.
Ngoài ra, người cao tuổi hay mất ngủ còn do tình trạng đau mãn tính ở khớp hay cột sống (thoái hóa khớp, loãng xương,..), dị ứng về đêm, khó thở khi ngủ (suy tim, hen,…), chứng co giật chân khi ngủ (hội chứng chân không yên), rối loạn nhịp tim dạng ngoại tâm thu, suy tim, trào ngược thực quản, tiểu đêm nhiều lần (do u xơ tiền liệt tuyến, tiểu đường,..), bệnh nội tiết như hội chứng cushing, cường tuyến giáp trạng…
Tình trạng mất ngủ xảy ra còn do tác dụng phụ của thuốc trị bệnh như thuốc trị cao huyết áp (nhóm tác dụng lên hệ thần kinh trung ương), thuốc trị trầm cảm… Ở người trung niên và cao tuổi, trầm cảm là nguyên nhân gây mất ngủ, đặc biệt là lúc gần sáng.
Các nguyên nhân khác là do tình trạng lo âu mãn tính kéo dài, những cơn ác mộng xảy ra trong giấc ngủ nhanh, tình trạng không vận động thể lực, không tập thể dục hay chơi thể thao, người lao động trí óc không chú ý đến rèn luyện thân thể…
Nguyên nhân gây đảo lộn giấc ngủ:
- Tình trạng đảo lộn giấc ngủ hay gặp ở người cao tuổi do rối loạn chức năng hoạt động tại não do quá trình lão hóa hoặc xảy ra sau tai biến mạch máu não hoặc một cơn bệnh nặng…
Rối loạn giấc ngủ có nguy hiểm không?
Rối loạn giấc ngủ ảnh hưởng tới hoạt động nhận thức, ảnh hưởng tới sức khỏe cơ thể, tới chất lượng cuộc sống của bản thân.
Ở bệnh nhân rối loạn giấc ngủ kéo dài, quá trình khôi phục sức khỏe không được hiệu quả làm cho người bệnh thường xuyên cảm thấy mệt nhọc, yếu đuối và có những triệu chứng khác như: dễ cáu gắt, bần thần, chóng mặt, hay quên, bi quan, chán ăn, sa sút trí tuệ,…
Rối loạn giấc ngủ kéo dài gây ra suy nhược cơ thể, suy nhược thần kinh. Mất ngủ thường trầm trọng thêm các triệu chứng rối loạn tâm thần, nếu kéo dài cần được xem xét như một yếu tố góp phần ý nghĩ tự sát.
Khắc phục tình trạng rối loạn giấc ngủ ở người cao tuổi
- Điều trị để đưa giấc ngủ trở về bình thường bằng cách không cho người bệnh ngủ vào ban ngày. Nếu ban đêm không ngủ được, người bệnh có thể dùng thêm thuốc an thần, sau đó giảm liều an thần trong vài ngày đến vài tuần cho đến khi ngủ được bình thường thì ngưng thuốc an thần.
- Rèn luyện các hoạt động thể chất thường xuyên, cân bằng giữa hoạt động trí óc và thể chất.
- Ngủ trong môi trường tuyệt đối yên tĩnh, không có ánh sáng.
- Nghe nhạc thiền, hoặc nhạc nhẹ nhàng sóng âm để dễ vào giấc ngủ hơn
- Vận động nhẹ nhàng, tăng tập luyện sức khỏe vào buổi sáng.
- Điều trị mất ngủ ở người lớn tuổi cũng cần điều trị các bệnh lý nền của bệnh nhân.
